اگرچه زلزله همیشه پدیده‌ای منفور و مخرب بوده و هست، اما گاهی می‌تواند تحولات مثبتی را هم رقم بزند. اتفاقی که در سال‌های اخیر برای مهندسان عمران و شهرسازی افتاده است یکی از همین تحولات مثبت است. زلزله‌های مکرر در دو دههٔ اخیر سبب شده تا مهندسان رویکردی جدید نسبت به اعضای غیر سازه‌ای ساختمان و رفتار آن‌ها در زمان وقوع زلزله داشته باشند. یکی از این رویکردهای جدید اجرای وال پست در ساخت اسکلت فلزی است که برای مهار کردن اجزای غیر سازه‌ای، کاربرد دارد. ما در این مطلب به معرفی وال پست و دلایل اجرای آن در سازه‌های فلزی پرداخته‌ایم.

عملکرد وال پست

وال پست‌ها کلاف‌هایی با اندازه‌های مشخص هستند که عملکرد دیوار را یکپارچه می‌کنند. این کلاف‌ها دیوار را با اسکلت ساختمان درگیر کرده و با این کار استحکام دیوار را تضمین می‌کنند. در واقع وال‌پست‌ها نگهدارندهٔ دیوار هستند و طراحی آن‌ها اغلب به شکل یک تیر یا ستون است. وظیفهٔ وال پست در ساخت اسکلت فلزی این است که نیروهای وارده از طریق باد و زلزله به دیوار را به فریم منتقل کند. این کار باعث جلوگیری از تخریب دیوار می‌شود. 

انواع وال پست

وال پست‌ها از نظر مقاطع به دو دستهٔ فلزی و بتن آرمه تقسیم می‌شوند. دستهٔ وال پست‌های فلزی در ساختمان‌های اسکلت‌دار استفاده می‌شوند و دارای سه شکل ناودانی، قوطی و نبشی هستند. وال پست‌های بتن آرمه نیز در سازه‌هایی استفاده می‌شوند که با مصالح بنّایی ساخته می‌شوند.

مراحل اجرای وال پست در ساخت اسکلت فلزی

۱- قالب‌گذاری در بتن‌ریزی و جاسازی صفحه‌های فلزی؛

۲- نبشی‌کشی با استفاده از نبشی یا پروفیل قوطی؛

۳- وال پست گذاری. در این مرحله بین دو وال پست دیوار چینی قرار می‌دهند؛

۴- کار گذاشتن دیوار چینی در نزدیکی تیغه به وسیلهٔ آجرچینی با وزن بالا و ملات با کیفیت و کافی.

اشتباهات رایج در اجرای وال پست

در برخی موارد دیده شده که در اجرای وال پست‌ها اشتباهاتی رخ می‌دهد. این اشتباهات می‌تواند امنیت ساختمان و ساکنان آن را به خطر اندازد. ما در زیر به سه اشتباه رایج اشاره کرده‌ایم:

  • استفاده از میلگرد به جای نبشی در اجرای کلاف‌های افقی؛
  • اجرا نشدن نبشی‌های افقی و قائم به صورت پشت به پشت؛
  • عدم دقت در نبشی‌کشی افقی در امتداد تیغهٔ پایینی و بالایی.

هدف از اجرای وال پست در ساخت اسکلت فلزی

اگرچه وال پست نقشی در تحمل بار جانبی زلزله ندارد، اما مهم‌ترین هدف اجرای آن جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحهٔ دیوارهای غیر سازه‌ای است. به این معنی که به طور غیر مستقیم بر امنیت و استحکام دیوارها در هنگام زلزله و طوفان‌های شدید می‌افزاید. در واقع وال پست یک مهاربند است که در سال‌های اخیر اجرای آن در ساختمان‌ها، ضروری اعلام شده است.

در ساخت اسکلت فلزی نیز اجرای وال پست بر اساس مقررات ملی ساختمان‌سازی ضروری است. به همین دلیل ما در مجموعهٔ برج پولادین آریایی استانداردهای مربوط به این بخش از ساخت اسکلت را رعایت کرده و طبق ضوابط مصوّب عمل می‌کنیم.